Een ode aan het leven. Dat is hoe ik het boek De pianiste van Theresienstadt in één zin zou omschrijven.
De beste levenslessen halen we vaak uit het leven zelf. Door te leven, te ervaren. Door te vallen en op te staan. De kunst is om niet verbitterd te raken door nare ervaringen. Of doordrenkt van verdriet en pijn. Om juist dankbaar te zijn voor alle ervaringen en hierdoor meer te kunnen genieten van het leven. Dit deed Alice Herz-Sommer haar leven lang. En haar leven was lang, ze werd 110 jaar oud. Alice was de langst levende overlevende van de Holocaust.
De joodse Alice Herz-Sommer werd geboren in 1903 in Praag en maakte zowel de Eerste als de Twee Wereldoorlog mee. In haar jeugd was ze omgeven door inspirerende mensen als Kafka en Mahler, ontwikkelde ze de liefde voor het leven, pianospelen en de muziek. Deze liefde zou ze haar hele leven gebruiken om anderen te inspireren en positieveren. Ze verliest haar man in de Tweede Wereldoorlog en komt met haar zoontje terecht in concentratiekamp Theresienstadt. Dit was het zogenaamde ‘modelkamp’ waar Joodse bekendheden en intellectuelen gebruikt werden door de Nazi’s voor propagandadoeleinden, als dekmantel van alle andere vernietigingskampen.
In Theresienstadt overleven Alice en haar zoontje door zich volledig te wijden aan de muziek en het pianospelen. Maar na de bevrijding staan haar nog meer beproevingen te wachten, want alles wat ze had, is er niet meer: haar thuisland, haar oude vrienden, haar spullen. Overal is haar bestaan ‘gewist’ en ze is alles kwijt. Dit weerhoudt Alice er niet van om een nieuw thuis te creëren voor haar en haar zoon. Ze benut de tegenslag om een nieuw pad in te slaan. De liefde voor haar zoon, de muziek en het pianospelen zorgen ervoor dat ze gedreven blijft om het maximale uit het leven te halen, wat haar eerst naar Israël en later naar Londen brengt.
Daar waar anderen gebukt gaan onder trauma’s ten gevolge van oorlog, weet Alice elke gebeurtenis, elke ervaring, op een krachtige en bijzondere manier om te buigen naar positieve levenslessen en inzichten. Ze beschouwt iedere ervaring als een verrijking van haar leven, wat wellicht verklaart waarom ze 110 jaar oud is geworden. Zoals ze zei in een interview: “zelfs een afschuwelijke ervaring heeft goede kanten. Daarom heb ik elke ervaring als een nieuwe en positieve bijdrage in mijn leven beschouwd, zodat ik dankbaar kon zijn voor de levenslessen en inzichten die het mij gegeven heeft. Het heeft mij gemaakt wie ik ben. Als een kind zijn moeder altijd ziet lachen, hoe kan dat kind dan níet lachen?”
Alice genoot van elke minuut van haar leven. Haar inspiraties waren muziek en pianospelen, wat ze tot het einde van haar leven nog tot drie uur per dag deed.
De pianiste van Theresienstadt is een prachtig document ter inspiratie voor mensen die moeilijke issues moeten verwerken, kampen met trauma’s of het leven als zeer pittig ervaren. Een boek vol levenswijsheid en inzichten.
Voor mensen die nog wat huiverig zijn voor spiritualiteit, maar wél openstaan voor persoonlijke ontwikkeling is dit een fantastisch boek. Juist omdat het een waargebeurd verhaal is met zó veel wijsheden, wordt duidelijk dat de levenslessen en inzichten die we al lezende opdoen het leven zoveel mooier en zinvol maken. Een prachtige ode aan een leven vol innerlijke rijkdom en geluk, ondanks de tegenslagen.
Er is ook een film gemaakt over het leven van Alice Herz-Sommer: The Lady in Number 6 – Music Saved My Life. In 2014 won de film de Oscar voor de Beste Korte Documentaire.
Bestel dit boek:
Dit artikel bevat affiliate links.
*Je schrijft je in voor onze e-mails en gaat akkoord met onze privacy voorwaarden.
